Gan nhiễm mỡ là bệnh gì?

Gan nhiễm mỡ là bệnh lý xảy ra khi có sự tích tụ lượng mỡ quá lớn trong gan làm ảnh hưởng đến các hoạt động sinh lý của gan. Khi mỡ chiếm đến 5% so với khối lượng gan thì bạn được xác định là gan nhiễm mỡ.

Theo khảo sát tại Khoa Truyền nhiễm của Bệnh viện Bạch Mai, ước tính có đến gần 30% dân số Việt Nam mắc bệnh gan nhiễm mỡ. Đây là tỷ lệ rất cao, đáng lo ngại và đánh lên hồi chuông cảnh báo về sự suy giảm sức khỏe cộng đồng. Cần phát hiện và điều trị sớm gan nhiễm mỡ để ngăn chặn những biến chứng nguy hiểm của bệnh.

Tích tụ mỡ trong gan quá mức gây nên bệnh gan nhiễm mỡ

Nguyên nhân gây bệnh gan nhiễm mỡ

Theo các chuyên gia, gan nhiễm mỡ được chia thành 2 nhóm nguyên nhân chính là gan nhiễm mỡ do rượu và gan nhiễm mỡ không do rượu.

Gan nhiễm mỡ với nguyên nhân do lạm dụng rượu bia

Gan là cơ quan chuyển hóa chính của bia rượu. Do đó, khi lạm dụng rượu bia có thể ảnh hưởng đến chức năng và hoạt động của gan. Gan chuyển hóa etanol có trong rượu nhờ các phản ứng oxy hóa. Khi các phản ứng này tăng lên quá nhiều, gan bị quá tải sẽ dẫn tới ức chế những hoạt động khác của gan bao gồm: Chuyển hóa acid béo và tổng hợp glucose. Điều này là nguyên nhân làm tích tụ mỡ tại gan và gây nên bệnh gan nhiễm mỡ.

Gan nhiễm mỡ với các nguyên nhân không do rượu

Nhóm nguyên nhân không do rượu bia chiếm phần lớn trong các ca bệnh gan nhiễm mỡ. Đây cũng là lý do khiến căn bệnh này trở nên phổ biến hơn. Những nguyên nhân này bao gồm:

• Thừa cân, béo phì gây gan nhiễm mỡ

Tỷ lệ người béo phì bị gan nhiễm mỡ theo nhiều khảo sát lên tới 80%. Chế độ ăn uống thiếu khoa học, nhiều chất béo có hại, lười vận động làm cho mỡ tích tụ trong nội tạng và gây nên bệnh gan nhiễm mỡ. Không chỉ thế, những người béo phì còn có nguy cơ cao mắc các bệnh lý về tim mạch, huyết áp và tiểu đường… Chỉ số khối cơ thể BMI được sử dụng để xác định mức độ béo phì. Những người BMI > 30 và có vòng bụng lớn (89 cm đối với nữ và 102 cm đối với nam là đối tượng thuộc nhóm nguy cơ cao.

Người béo phì là đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh gan nhiễm mỡ

• Các bệnh lý gây gan nhiễm mỡ

Những bệnh lý về rối loạn chuyển hóa như tiểu đường và rối loạn lipid máu là nguyên nhân dẫn đến gan nhiễm mỡ. Mỡ máu và đường huyết cao làm gan không thể chuyển hóa kịp thành năng lượng, gây dư thừa, tích tụ mỡ trong gan.

• Những nguyên nhân khác

Suy dinh dưỡng làm triglycerid tích tụ trong gan vì không tổng hợp được apolipoprotein hoặc gan nhiễm mỡ do tác dụng phụ của một số loại thuốc điều trị. Đây là những nguyên nhân ít gặp hơn, tuy nhiên người bệnh cũng không nên chủ quan mà cần đi khám để được chẩn đoán chính xác nhất.

Gan nhiễm mỡ có ảnh hưởng đến tính mạng không?

Gan nhiễm mỡ nếu không được phát hiện và điều trị sớm thì bệnh có thể tiến triển thành viêm gan nhiễm mỡ, xơ gan, ung thư gan. Đây đều là những biến chứng ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng người bệnh và có thể gây tử vong. Do gan nhiễm mỡ không biểu hiện những triệu chứng rõ rệt điển hình nên người bệnh sẽ gặp khó khăn để phát hiện sớm. Do đó, cần hạn chế yếu tố nguy cơ gây bệnh và khám tầm soát sức khỏe định kỳ để giảm thiểu những biến chứng gây tử vong của gan nhiễm mỡ.

Bị bệnh gan nhiễm mỡ có chữa tại nhà được không?

Đối với những trường hợp nặng, tỷ lệ mỡ trong gan đã chiếm từ 10-20%, bệnh nhân cần được điều trị theo sự chỉ dẫn của các chuyên gia y tế. Khi bệnh còn nhẹ, người mắc có thể điều trị tại nhà bằng cách sử dụng những biện pháp không dùng thuốc như sau:

Tập luyện thể dục thể thao kiểm soát trọng lượng cơ thể

Quá trình cơ thể hoạt động thể chất sẽ sinh nhiệt và đốt cháy năng lượng dư thừa, đẩy nhanh chuyển hóa mỡ trong gan. Bạn có thể lựa chọn những bài tập đơn giản trước rồi từ từ nâng dần mức độ. Những bài tập được khuyến cáo bao gồm: Đi bộ nhanh, chạy bộ, đạp xe, tập yoga…

Thay đổi lối sống giúp kiểm soát bệnh gan nhiễm mỡ

Xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý kiểm soát năng lượng đầu vào

Một chế độ dinh dưỡng cho người bệnh gan nhiễm mỡ khoa học sẽ giúp ích rất nhiều. Cụ thể:

• Tăng cường bổ sung chất xơ từ rau xanh và các loại hoa quả.
• Sử dụng các loại thịt trắng từ gia cầm và cá như cá hồi, cá thu, cá trích thay thế cho thịt bò, thịt lợn…
• Hạn chế triệt để các món ăn chế biến từ mỡ, nội tạng động vật và sử dụng nhiều dầu mỡ như chiên, rán, xào…
• Tránh “quá chén”, lạm dụng rượu bia.

Thảo dược hỗ trợ đẩy lùi căn bệnh gan nhiễm mỡ tại nhà

Từ xa xưa, lá sen đã được áp dụng trong y học cổ truyền để giảm mỡ máu và ngăn ngừa những bệnh lý về tim mạch vô cùng hiệu quả. Theo nghiên cứu (năm 2010) được thực hiện tại Trung Quốc, chiết xuất lá sen có tác dụng giảm lipid máu, giảm gan nhiễm mỡ. Chỉ số triglycerid và cholesterol toàn phần trong máu được giảm đáng kể nhờ cơ chế ức chế enzym HMG-CoA làm giảm tổng hợp cholesterol ở gan của lá sen. Ngoài ra, HDL-C (cholesterol tốt) cũng được ghi nhận là tăng cao hơn và có lợi cho người gan nhiễm mỡ.

Lá sen thường được sử dụng để giảm cân và giảm gan nhiễm mỡ

Trong chương trình tư vấn sức khỏe trên kênh Truyền hình Quốc hội, chuyên gia Phạm Gia Khải đánh giá: “Sản phẩm có thành phần chính từ cao lá sen là một loại thực phẩm bảo vệ sức khỏe, có thể dùng kèm với thuốc tây mà không gây tác dụng phụ”.

Vì vậy, bạn nên sử dụng sản phẩm có thành phần chiết xuất lá sen để hỗ trợ cải thiện gan nhiễm mỡ cũng như ngăn ngừa những biến chứng của bệnh.